ΤΟ ΞΥΠΟΛΗΤΟ ΤΑΓΜΑ, 1953

Το Ξυπόλητο τάγμα είναι η αληθινή ιστορία 160 παιδιών, που η δράση τους πήρε διαστάσεις μύθου όταν διώχτηκαν από τα ορφανοτροφεία της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί κατακτητές στα χρόνια της κατοχής του B' Παγκοσμίου Πολέμου.

Τα παιδιά μεταβάλλονται σ' ένα είδος καλόκαρδης ηρωικής συμμορίας, που κλέβει από τους Γερμανούς και του μαυραγορίτες για να συντηρεί τα μέλη της κι όσους μπορεί από τον κόσμο γύρω της.

Επίσης, πέρα από την αρωγή που παρείχαν στο κόσμο, κατάφερναν με την εξυπνάδα και το κουράγιο τους να βοηθούν την Αντίσταση, βρίσκοντας τρόπους να φυγαδεύουν στη Μέση Ανατολή Έλληνες, Αμερικάνους και Εγγλέζους αξιωματικούς, με σκοπό να ενωθούν με τους εκεί συμμαχικούς στρατούς.

Tο «Ξυπόλητο Τάγμα» (1953), εκτός από τη νεορεαλιστική οπτική, ήταν και μια παραγωγή καλλιτεχνικά άρτια για τα δεδομένα της εποχής. Η φωτογραφία του Μιχάλη Γαζιάδη θαυμάσια. Η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη --η πρώτη του για κινηματογραφική ταινία - καταπληκτική. Το σενάριο στέρεο. Τα κάδρα, ο ρυθμός, οι χώροι! Αλλά εκείνο που ξεχωρίζει είναι η ποιητική οπτική της σκηνοθεσίας και ο μοναδικός τρόπος με τον οποίο ο Τάλλας διευθύνει τους δυο επαγγελματίες και τους δεκάδες ερασιτέχνες ηθοποιούς.

Το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα της ταινίας-σε συνδυασμό με τις συνθήκες παραγωγής- ήταν μια μεγάλη έκπληξη στην Αμερική.

Παρά τα περισσότερα από 60 χρόνια που τη βαραίνουν, η ταινία του Γκρεγκ Τάλλας παρακολουθείται με εξαιρετικό ενδιαφέρον, κι αυτό εξαιτίας όχι μόνο των γυρισμένων σε φυσικά ντεκόρ σκηνών της (τη Θεσσαλονίκη στις αρχές της δεκαετίας του '50) αλλά και του ρεαλισμού και της δύναμης των σκηνών της που συχνά φέρνουν στο νου την κλασική νεορεαλιστική ταινία «Ρώμη, ανοχύρωτη πόλη» του Ροσελίνι. Με καλοστημένες σκηνές -ανάμεσά τους και μια σκηνή με θέατρο σκιών-, με προσεγμένη φωτογραφία του Μιχαήλ Γαζιάδη που δίνει την όλη ατμόσφαιρα της εποχής, με τους μικρούς ερασιτέχνες πρωταγωνιστές να παίζουν πειστικά τους ρόλους τους και σωστό ρυθμό, ο Τάλλας έφτιαξε μια ειλικρινή, συγκινητική ταινία, που δεν έχασε τη φρεσκάδα της.

ΒΡΑΒΕΙΑ

Το «ξυπόλητο τάγμα» είναι η πρώτη ελληνική ταινία που κατόρθωσε να βραβευτεί σε διεθνές Φεστιβάλ.

Πήρε το 1955 το Μέγα Βραβείο («Χρυσή Δάφνη»), στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Εδιμβούργου, το οποίο είχε δημιουργήσει ο DAVID O. SELZNICK.