ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Καταλήξεις ΥΠΟΚΟΡΙΣΤΙΚΩΝ (σελίδα 31)
-άριον -ιον -ίδιον -ίς -ίσκος -ύδριον -ύλλιον	ἀνθρωπάριον < ἄνθρωπος σωμάτιον < σῶμα ξιφίδιον < ξίφος ψηφίς < ψῆφος πυργίσκος < πύργος τεῖχος<τειχύδριον εἰδύλλιον < εἶδος  (σύντομο ποίημα συχνά με βουκολικό περιεχόμενο)

2. Καταλήξεις ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΩΝ (σελίδα 31)
-(ε)ών	ἀμπελών < ἄμπελος
-ιά	μυρμηκιά < μύρμηξ στρατιά < στρατός

3.  Καταλήξεις ΤΟΠΙΚΩΝ           (σελίδα 31)
-ιον -(ε)ῖον	ἐμπόριον < ἔμπορος ἱατρεῖον < ἱατρός

4.    Καταλήξεις  ΠΑΡΩΝΥΜΩΝ (σελίδα 40)
-εύς	γραμματεύς < γράμμα
-της: -(ί)της -(έ)της -(ώ)της	πολίτης < πόλις ναύτης < ναῦς τεχνίτης < τέχνη οἰκέτης< οἶκος ἠπειρώτης < ἤπειρος νησιώτης < νῆσος

5. Καταλήξεις ΕΘΝΙΚΩΝ       (σελίδα 40)
-ιος -(α)ῖος -(ε)ῖος -(ω)ιος > -ῷος	Ζακύνθιος < Ζάκυνθος Ἀθηναῖος < Ἀθῆναι Κῷος < Κῶς
-εύς	Μεγαρεύς < Μέγαρα, Χολαργεύς < Χολαργός
-νός	Ἀσιανός < Ἀσία
-ῖνος	Ἀμοργῖνος < Ἀμοργός
-της: -(ά)της -(ιά)της  -(ή)της, -(ί)της, -(ώ)της	Τεγεάτης < Τεγέα Σπαρτιάτης < Σπάρτη Σικελιώτης < Σικελία
-ήσιος	Ἰθακήσιος < Ἰθάκη

6.  Καταλήξεις ΠΑΤΡΩΝΥΜΙΚΩΝ (σελίδα 40)
-(ά)δης	Αἰνειάδης < Αἰνείας Λαερτιάδης < Λαέρτιος ή Λαέρτης
-(ε)ίδης	Πριαμίδης < Πρίαμος Ἀτρείδης < Ἀτρεύς Δαναός<Δαναϊδης
-ίων	Κρονίων < Κρόνος

7. Καταλήξεις ΓΟΝΕΩΝΥΜΙΚΩΝ     (σελίδα 40)
-ιδεύς	πελαργιδεύς < πελαργός

8. Καταλήξεις ουσιαστικών που παράγονται από            ρήματα και δηλώνουν          ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΠΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙ(σελίδα 48)
-εύς -ός -της -άς -μών -τηρ -τωρ	συγγραφεύς < συγγράφω ἀγωγός < ἀγω (= οδηγώ) μαθητής < μανθάνω φυγάς < φεύγω ἡγεμών < ἡγέομαι, ἡγοῦμαι σωτήρ < σῴζω πράκτωρ < πράττω

Καταλήξεις ουσιαστικών                  που παράγονται από ρήματα και δηλώνουν
9. ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ(σελίδα 48)
-σις -σία -ή -ά -ία -εία -ος -μός -(ε)τός	δρᾶσις < δρῶ δοκιμασία < δοκιμάζω φυγή < φεύγω χαρά < χαίρω μανία < μαίνομαι βασιλεία < βασιλεύω  τρόμος < τρέμω τοκετός<τίκτω ὀδυρμός < ὀδύρομαι τρυγητός < τρυγῶ
10.  ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΜΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ(σελίδα 48)
-μα -μη -ος	ποίημα <  ποιῶ γραμμή < γράφω ψεῦδος < ψεύδομαι

11. Καταλήξεις ουσιαστικών που παράγονται από ρήματα και δηλώνουν ΟΡΓΑΝΟ Ή ΜΕΣΟ(σελίδα 56)

-τρον -θρον -τρα -θρα -τήρ -τηρία -τήριον -ανον -άνη -όνη -ίς

φόβητρον                       < φοβῶ κλεῖθρον                          <κλείω ξύστρα                             < ξύω ἀποβάθρα                      < ἀποβαίνω νιπτήρ                               < νίπτω ἀρτηρία                           < ἀείρω ποτήριον                         < πίνω δρέπανον                         < δρέπω σκαπάνη                         < σκάπτω ἀγχόνη                             < ἄγχω γραφίς                             < γράφω

Καταλήξεις ουσιαστικών που παράγονται από ρήματα  και δηλώνουν ΤΟΠΟ      (σελίδα 56)
-τήριον -τρα -τρον -θρον	διαβατήριον                              < διαβαίνω παλαίστρα                                 < παλαίω θέατρον                                       < θεῶμαι βάθρον                                         < βαίνω

13. Καταλήξεις ουσιαστικών που παράγονται ΑΠΟ ΕΠΙΘΕΤΑ   (σελίδα 64)
-ία	από επίθετα β΄ κλίσης σε -ος και από μερικά γ΄ κλίσης  κακός > ἡ κακία, ἀτυχής > ἡ ἀτυχία
-(ε)ια (προπαροξύτονα)	από επίθετα γ΄ κλίσης σε -ης, -ης, -ες ὑγιής > ἡ ὑγίεια
-(ο)ια (προπαροξύτονα)	εὔνους > ἡ εὔνοια
-ος	από επίθετα γ΄ κλίσης σε -ὑς, -εῖα, -ύ πλατύς > τὸ πλάτος
-σύνη	από επίθετα β΄ κλίσης και γ΄ κλίσης σε -ων, -ων, -ον δίκαιος > ἡ δικαιοσύνη ἄφρων > ἡ ἀφροσύνη
-(υ)της	από επίθετα γ΄ κλίσης σε -ὑς, -εῖα, -ύ βαρύς > ἡ βαρύτης ταχύς > ἡ ταχύτης
-(ό)της	από επίθετα β΄ κλίσης σε -ος ἀρχαῖος > ἡ ἀρχαιότης
-άς	από αριθμητικά επίθετα μόνος > ἡ μονάς

14. Καταλήξεις ρημάτων που παράγονται ΑΠΟ ΟΝΟΜΑΤΑ(σελίδα 72)
-(ι)άω -έω -όω -εύω -σσω / -ττω -ζω -άζω -ίζω -αίνω -ύνω -αίρω -λω	τιμῶ < τιμή ἐρυθριῶ < ἐρυθρός φθονῶ < φθόνος ἀξιῶ < ἄξιος κινδυνεύω < κίνδυνος αἱμάσσω / -ττω (= ματώνω) < αἷμα ἀγοράζω < ἀγορά ὀνομάζω < ὄνομα ἁγνίζω < ἁγνός ὑγιαίνω < ὑγιής αἰσχύνω < αἶσχος καθαίρω < καθαρός ποικίλλω < ποικίλος